Thủ tướng: Xây dựng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận trong 5 năm

I. Bối cảnh và quyết định chiến lược

Trong bối cảnh nhu cầu năng lượng của Việt Nam ngày càng tăng cao, đặc biệt với mục tiêu tăng trưởng GDP đạt hai con số, việc đảm bảo nguồn cung điện ổn định và bền vững trở thành ưu tiên hàng đầu. Theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, để đạt được mục tiêu này, tăng trưởng điện phải đạt từ 15-18% mỗi năm. Để đáp ứng nhu cầu này, Chính phủ đã quyết định tái khởi động dự án nhà máy điện hạt nhân tại Ninh Thuận, với mục tiêu hoàn thành trong vòng 5 năm, nhằm kịp thời chào mừng kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng vào năm 2030.

II. Lịch sử dự án điện hạt nhân Ninh Thuận

Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư lần đầu vào năm 2009. Theo kế hoạch ban đầu, dự án bao gồm hai nhà máy: Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2, với tổng công suất 4.000 MW (mỗi nhà máy 2.000 MW). Tuy nhiên, đến năm 2016, dự án bị tạm dừng do những lo ngại về an toàn và hiệu quả kinh tế.

Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu khẩn trương triển khai, hoàn thành nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận vào năm 2030.

Việt Nam đang khởi động lại dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận, sau 8 năm tạm dừng nhằm giúp đa dạng nguồn cấp điện, bảo đảm an ninh năng lượng. Theo kế hoạch của Chính phủ hồi cuối 2009, dự án điện hạt nhân Ninh Thuận gồm hai nhà máy Ninh Thuận 1 và 2, tổng công suất 4.000 MW (2×2.000 MW).

III. Quyết tâm của Chính phủ và lộ trình thực hiện

Tại cuộc họp Ban chỉ đạo xây dựng nhà máy điện hạt nhân ngày 15/1, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các bộ, ngành liên quan sớm triển khai, có lộ trình công việc cụ thể hàng năm. Việc này nhằm mục tiêu tới năm 2030 – kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng – Việt Nam sẽ có nhà máy điện hạt nhân.

“Tinh thần vừa làm vừa hoàn thiện dần, việc nào dứt điểm việc đó, rõ người, rõ việc”, ông nói. Theo Thủ tướng, chủ trương của Đảng, Nhà nước về phát triển công nghệ hạt nhân, gồm xây dựng nhà máy điện hạt nhân, nhằm đáp ứng nhu cầu điện sạch, nhất là mục tiêu tăng trưởng GDP đạt hai chữ số trong những năm tới.

 

Thủ tướng cũng cho rằng trong kỷ nguyên mới của dân tộc, Việt Nam phải có các ngành, lĩnh vực khoa học công nghệ đột phá, như công nghệ hạt nhân (điện, y học hạt nhân) vì mục đích hòa bình.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh quyết tâm của Chính phủ trong việc phát triển ngành khoa học công nghệ hạt nhân, bao gồm cả điện hạt nhân, nhằm đáp ứng nhu cầu điện sạch và bền vững. Ông yêu cầu các cơ quan liên quan xác định lộ trình cụ thể, phân chia công việc cho từng năm, với mục tiêu hoàn thành nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận trong 5 năm tới.

IV. Phân công chủ đầu tư và hợp tác quốc tế

Tại phiên họp thứ hai của Ban Chỉ đạo xây dựng nhà máy điện hạt nhân, Thủ tướng đã giao Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) làm chủ đầu tư Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Tập đoàn Công nghiệp Năng lượng Quốc gia (Petrovietnam) làm chủ đầu tư Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2. Đồng thời, ông yêu cầu các tập đoàn này và các cơ quan liên quan cử đoàn công tác đàm phán với các đối tác nước ngoài ngay trong tháng 2, đảm bảo có đối tác dự phòng để sẵn sàng trong mọi tình huống.

 

 

V. Thách thức và giải pháp

Việc triển khai dự án điện hạt nhân đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về nhiều mặt:

1. An toàn hạt nhân: Đảm bảo an toàn tuyệt đối trong quá trình xây dựng và vận hành nhà máy là ưu tiên hàng đầu. Việc học hỏi kinh nghiệm từ các quốc gia có nền công nghiệp điện hạt nhân phát triển sẽ giúp giảm thiểu rủi ro.
2. Nguồn vốn: Dự án yêu cầu nguồn vốn đầu tư lớn, ước tính hàng tỷ USD. Việc huy động vốn từ các nguồn trong và ngoài nước, cũng như đảm bảo hiệu quả kinh tế của dự án, là thách thức không nhỏ.
3. Nhân lực: Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực hạt nhân là yếu tố then chốt. Việc hợp tác với các tổ chức giáo dục và đào tạo quốc tế sẽ giúp nâng cao trình độ chuyên môn cho đội ngũ kỹ sư và chuyên gia.
4. Công nghệ: Lựa chọn công nghệ hiện đại, tiên tiến và phù hợp với điều kiện của Việt Nam sẽ đảm bảo hiệu quả và an toàn cho nhà máy.

VI. Tác động kinh tế – xã hội

Việc xây dựng nhà máy điện hạt nhân tại Ninh Thuận dự kiến sẽ mang lại nhiều lợi ích kinh tế – xã hội:

1. Đảm bảo an ninh năng lượng: Giảm phụ thuộc vào các nguồn năng lượng hóa thạch và nhập khẩu, tăng cường tự chủ về năng lượng.
2. Phát triển kinh tế địa phương: Tạo ra nhiều việc làm cho người dân địa phương, thúc đẩy phát triển hạ tầng và các ngành công nghiệp phụ trợ.
3. Bảo vệ môi trường: Điện hạt nhân là nguồn năng lượng sạch, giảm phát thải khí nhà kính, góp phần vào mục tiêu phát triển bền vững.

VII. Kết luận

Quyết định tái khởi động dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận thể hiện tầm nhìn chiến lược của Chính phủ trong việc đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Với sự quyết tâm và nỗ lực của các cơ quan, doanh nghiệp và sự ủng hộ của người dân, dự án này hứa hẹn sẽ đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam trong tương lai.